Cała materia składa się z elementów. Ale dlaczego wszystko wokół nas tak różni? Odpowiedź jest związana z drobnymi cząstkami. Nazywa się je protonami. W przeciwieństwie do elektronów, które mają ładunek ujemny, te cząstki elementarne mają ładunek dodatni. Co to za cząstki i jak one działają?Protony wszędzieJakaś elementarna cząstka ma ładunek dodatni? Wszystko, czego można dotknąć, zobaczyć i poczuć, składa się z atomów, małych bloków, z których składają się ciała stałe, ciecze i gazy. Są one zbyt małe, aby można je było rozważyć bardziej uważnie, ale z nich składają się takie rzeczy jak komputer, woda, którą pijesz, a nawet powietrze, którym oddychamy. Istnieje wiele typów atomów, w tym atomy tlenu, azotu i żelaza. Każdy z tych typów nazywa się z nich to gazy (tlen). Element niklu ma kolor srebrny. Istnieją i inne cechy, które odróżniają te najmniejsze cząstki od siebie. Co właściwie sprawia, że te elementy różnych? Odpowiedź jest prosta: ich atomy mają różną liczbę protonów. Ta elementarna cząstka ma ładunek dodatni i jest wewnątrz centrum atomy są wyjątkoweAtomy są bardzo podobne, jednak różną liczbę protonów czyni je unikalnym typem elementu. Na przykład atomy tlenu mają 8 protony, atomy wodoru mają tylko 1, a atomy złota - 79. Można powiedzieć wiele o atomie, po prostu licząc jego protony. Te elementarne cząstki znajdują się w samym jądrze. Początkowo uważano, że są one fundamentalnej cząstki, jednak ostatnie badania wykazały, że protony składają się z mniejszych składników - etapy rozwoju psychiki w филогенезеRozwój psychiki w филогенезе charakteryzuje się kilkoma etapami. Rozważmy dwie główne historie związane z tym - to historyczny rozwój, obejmującego miliony lat ewolucji, historię rozwoju różnych gatunków organizmów to jest gronkowiec i metody jego leczeniaWielu w swoim życiu miał do czynienia z zakażeniem gronkowca. Dlatego konieczne jest posiadanie pełnej informacji o tej chorobie, aby w pełni zrozumieć, co dzieje się w organizmie. Więc co to jest gronkowiec? To bakterie, lub jedną z ich odmian, z kt...Co studiuje morfologia Przed podjęciem się, że studiuje morfologia, należy zauważyć, że sam studiuje ten dział gramatyki. Tak, morfologia studiuje słowo jako część mowy, a także sposoby jego edukacji, jego formy, struktury i gramatyki wartości, a także poszczególne j...Co to jest proton?Jakaś elementarna cząstka ma ładunek dodatni? To jest proton. Tak nazywają субатомную cząstkę, która jest w jądrze każdego atomu. W rzeczywistości liczba protonów w każdym atomie - to liczba atomowa. Do niedawna był uważany za fundamentalną cząstką. Jednak nowe technologie doprowadziły do odkrycia tego, że proton składa się z mniejszych cząstek zwanych kwarkami. Quark - fundamentalna cząstka materii, która dopiero niedawno została się biorą protony?Elementarna cząstka ma ładunek dodatni, nazywa się protonem. Elementy te mogą powstawać w wyniku pojawienia się niestałych neutronów. Po około 900 sekund отскочивший od neutron jądro rozpadnie się na inne cząstki elementarne atomu: proton, elektron i odróżnieniu od neutronu, wolny proton jest stabilny. Gdy temat protony oddziałują ze sobą, tworzą cząsteczki wodoru. Nasze słońce, jak i większość innych gwiazd we Wszechświecie, składa się głównie z wodoru. Proton - to najmniejsza cząstka elementarna, która ma ładunek +1. Elektron ma ładunek -1, a neutron nie ma ładunku w cząstki: lokalizacja i ładunekElementy charakteryzują się atomowej strukturze, składającej się z subatomowych cząstek elementarnych: protonów, neutronów i elektronów. Pierwsze dwie grupy znajdują się w jądrze (w środku) atomu i mają masę jednostki masy atomowej. Elektrony znajdują się na zewnątrz jądra, w pomieszczeniach, które są nazywane «błonami». Oni prawie nic nie ważą. Przy obliczaniu masy atomowej zwraca się uwagę tylko na protony i neutrony. Masa atomu jest ich masę atomową wszystkich atomów w cząsteczce, można oszacować masę cząsteczkową, która wyraża się w jednostkach masy atomowej (tzw. дальтонах) . Każda z ciężkich cząstek (neutron, proton) waży jedną masę atomową, więc atom helu (He), który ma dwa protony i dwa neutrony i dwa elektrony, waży około czterech jednostek masy atomowej (dwa protony i dwa neutrony). Oprócz lokalizacji i masie każda субатомная cząstka ma właściwości, zwanym «ładunkiem». Może on być «pozytywny» i «ujemna”.Elementy z tym samym ładunkiem skłonni odzwierciedlać siebie, a przedmioty z przeciwnymi ładunkami podatne przyciągnąć do siebie. Jaka elementarna cząstka ma ładunek dodatni? To jest proton. Neutrony nie mają ładunku w ogóle, co daje jądra całkowity ładunek dodatni. Każdy elektron ma ładunek ujemny, który jest równy sile dodatniego ładunku protonu. Elektrony i protony, jądra są przyciągane do siebie, i to jest siła, która utrzymuje atom razem, jak się sile grawitacji, która utrzymuje Księżyc na orbicie wokół субатомнаяcząstkaJakaś elementarna cząstka ma ładunek dodatni? Odpowiedź jest znana: proton. Do tego jest on równy co do wielkości jednostki ładunku elektronu. Jednak jego masa w stanie spoczynku wynosi 1,67262 × 10-27 kg , co w 1836 razy większa niż masa elektronu. Protony wraz z elektrycznie neutralnymi cząsteczkami, zwanymi neutronami, stanowią wszystkie jądra atomowe, za wyjątkiem wodoru. Każdy rdzeń danego pierwiastka ma taką samą liczbę protonów. Liczba atomowa tego pierwiastka i określa jego położenie w układzie protonuElementarna cząstka ma ładunek dodatni, to proton, otwieranie którego pochodzi najbardziej wcześniejszymi badaniami struktury atomowej. Przy изучаении wątków zjonizowanych gazów atomów i cząsteczek, z których zostały usunięte elektrony, została ustalona pozytywna cząstka, równa masy atomu wodoru. Ernest Rutherford (1919 r.) wykazały, że azot podczas bombardowania alfa-cząstkami wyrzuca to, co wydaje się wodorem. Do 1920 roku wymienił z jąder wodoru elementarną cząstkę, nazywając ją badań fizyki cząstek w końcu XX wieku udoskonalili strukturalne zrozumienie natury protonu wewnątrz grupy cząstek subatomowych. Wykazano, że protony i neutrony składają się z mniejszych cząstek i są klasyfikowane jako барионы - cząsteczki, składające się z trzech podstawowych jednostek substancji znanych jako cząstka: do wielkiej jednolitej teoriiAtom jest małą częścią materii, która stanowi konkretny element. Przez jakiś czas uważano, że był to najmniejsza część materii, która mogła istnieć. Ale w końcu XIX wieku i na początku XX naukowcy odkryli, że atomy składają się z pewnych cząsteczek subatomowych, i że niezależnie od tego, jaki element, te same subatomowe cząstki tworzą atom. Liczba różnych cząstek elementarnych - jedyne, co się przyznają, że istnieje wiele cząstek subatomowych. Ale do tego, aby odnieść sukces w chemii, naprawdę trzeba mieć do czynienia tylko z trzema głównymi: protonami, neutronami i elektronami. Materia może być elektrycznie naładowana na jeden z dwóch sposobów: pozytywne lub elementarna cząstka ma ładunek dodatni, nazywa? Odpowiedź jest prosta: proton, to on ponosi jedną jednostkę pozytywnej energii. A dzięki obecności ujemnie naładowanych elektronów, sam atom jest neutralny. Czasami niektóre atomy mogą zyskać lub stracić na elektrony i dostać zastrzyk. W tym przypadku nazywane są Elementarne atomu: uporządkowana łódźAtom ma systematyczne i uporządkowane struktury, która zapewnia stabilność i odpowiedzialnego za wszelkiego rodzaju właściwości materii. Nauka tych cząstek subatomowych zaczęło się ponad sto lat temu, i do tej pory już wiele o nich wiemy. naukowcy odkryli, że duża część atomu jest pusta i малонаселена «elektronami». Są to ujemnie naładowane lekkimi cząstkami, które obracają się wokół centralnej ciężkich części, która wynosi 99,99 % od całej masy atomu. Wyjaśnić naturę elektronów było łatwiejsze, jednak po wielu genialnych badań okazało się, że jądro zawiera dodatnie protony i obojętne jednostka we Wszechświecie składa się z atomówKlucz do zrozumienia większości właściwości materii polega na tym, że każda jednostka w naszym Wszechświecie składa się z atomów. Istnieje 92 naturalnych rodzaju atomów, i tworzą cząsteczki, związki i inne rodzaje substancji do tworzenia skomplikowanego świata wokół nas. Choć nazwa «atom» otrzymano od greckiego słowa átomos, co oznacza, że «niepodzielną», współczesna fizyka pokazała, że nie jest on końcowym budulcem materii i naprawdę «dzieli» na subatomowe cząstki. Oni są prawdziwymi podstawowymi jednostkami, z których składa się cały świat.

Klasyfikacja cząsteczek elementarnych CZĄSTECZKI ELEMENTARNE Są to cząstki, których budowa wewnętrzna nie jest znana i których przy aktualnym stanie wiedzy i techniki nie można dzielić ich na części składowe. Stanowią one podstawowe elementy budowy materii, a ich wzajemne oddziaływania warunkują własności materii i przebieg procesów w otaczającym nas świecie. Cząstki elementarne charakteryzowane są przez następujące wielkości: masę spoczynkową, ładunek elektryczny, spin (czyli moment pędu), moment magnetyczny oraz średni czas życia. Masę spoczynkową cząstek elementarnych określa się jako wielokrotność masy elektronu lub w jednostkach energii- elektronowoltach (eV); ładunek elektryczny cząsteczki elementarnej może wynosić 0, +1, -1, +2, -2 ładunku elementarnego (ładunek elektronu wynosi -1); średni czas życia podawany jest w sekundach. Podstawowym kryterium podziału cząstek elementarnych jest ich masa spoczynkowa. Wg tego kryterium, poza fotonem, rozróżnia się cząstki elementarne lekkie - leptony, o średniej masie - mezony i ciężkie - bariony. Mezony i bariony biorą udział w oddziaływaniach silnych - są to tzw. hadrony. Wszystkim cząstkom elementarnym odpowiadają antycząstki. Zjawisko zderzenia cząstki z antycząstką nazwano ANIHILACJĄ , co oznacza kres ich istnienia. Np. w wyniku zderzenia pozyton i elektron zamieniają się na dwa fotony. Wiedza o cząsteczkach elementarnych pochodzi głównie z doświadczeń prowadzonych w cyklotronach oraz z badań promieniowania kosmicznego. O istnieniu nie znanych jeszcze cząstek uczeni czasami wnioskują na podstawie rozważań teoretycznych. Historia odkryć cząsteczek elementarnych liczy ok. 100 lat:-1896r- odkrył elektron ujemny -negaton, -1905r-A. Einstein wprowadził pojęcie fotonu i cząstki te łącznie z protonem były jedynymi znanymi cząstkami elementarnymi do J. Chadwick odkrył neutron, a Anderson i P. Blackett elektron dodatni -pozyton. W. Pauli przewidział istnienie neutrina-1956r -Reines i C. Cowan doświadczalnie potwierdzili istnienie neutrina -1935r- H. Yukawa przewidział istnienie mezonu -1937r- Anderson i Neddermeyer wykryli mezon. Kolejne lata przynosiły, odkrycia nowych cząsteczek elementarnych., obecnie jest ich już kilkaset. Z definicji cząsteczki wynika jednak, że uznanie określonej cząstki za elementarną uzależnione jest od stanu wiedzy i techniki doświadczalnej, a właściwie ich niedoskonałości. Można sądzić, że wiele z cząstek traktowanych dzisiaj jako elementarne, a może nawet wszystkie, nie zasługuje na to miano. Obecnie sądzi się powszechnie, że prawdziwie elementarnymi cząstkami są kwarki. ANION Jon ujemny; atom lub grupa atomów wykazująca ujemny ładunek elektryczny. Aniony mają nadmierną liczbę elektronów; tworzą się np. podczas dysocjacji elektrolitycznej. ANTYCZĄSTKA Odpowiednik cząstki elementarnej (np. protonu, neutronu, elektronu) o takiej samej masie, spinie, czasie życia, lecz przeciwnym ładunku i zwrocie momentu magnetycznego. Zderzenie antycząstek z odpowiadającą jej cząstką powoduje anihilację. BARIONY Cząstki o spinie połówkowym. Do barionów zalicza się hiperony i nukleony oraz ich stany rezonansowe. Bariony biorą udział w oddziaływaniach silnych, a także elektromagnetycznych i słabych BOZONY- CZĄSTKI BOSEGO Cząstki o spinie całkowitym. Są nimi fotony, mezony, układy złożone z bozonów, a także układy złożone z parzystej liczby fermionów. Liczba bozonów w dowolnym stanie kwantowym nie jest ograniczona, a układ taki opisywany jest funkcją falową. DEUTERON Jądro atomu deuteru -wodoru ciężkiego. Składa się z protonu i neutronu. Liczba atomowa 1, liczba masowa 2. Oznaczany symbolem chemicznym D+ lub symbolem d, stosowany jest do wywoływania reakcji jądrowych. ELEKTRON Trwała cząstka elementarna o masie spoczynkowej 9,1 · 10-31kg, ujemnym ładunku elektrycznym 1,6 · 10-19C i spinie , odkryta w 1897r przez Thomsona. Obok protonów i neutronów elektrony są podstawowymi składnikami materii, tworzącymi w atomach powłoki elektronowe, których struktura decyduje o właściwościach fizycznych i chemicznych materii. Elektron posiada swoją antycząstkę - pozyton, o dodatnim ładunku elektrycznym równym ładunkowi negatonu. Elektrony występują też jako cząstki swobodne, wyrwane z atomów w wyniku dostarczenia im odpowiedniej energii większej od pracy wyjścia (pracy, jaką trzeba wykonać, by przemóc siły wiążące elektron z atomem , np. w zjawisku fotoelektrycznym lub w wyniku termoemisji). Elektrony swobodne powstają też w przemianach promieniotwórczych lub rozpadach innych cząstek elementarnych. Wiązki elektronów, mające też właściwości falowe zgodnie z hipotezą de Broglie'a, znalazły ważne zastosowanie w mikroskopach elektronowych. FERMIONY Cząstki podlegające statystyce kwantowej Fermiego-Diraca -stąd nazwa. Charakteryzują się spinami połówkowymi. Do fermionów należą elektrony, nukleony, neutrina FONON Nibycząstka. Kwant energii drgań harmonicznych sieci krystalicznej lub powierzchni jądra atomu; teoria fonów wyjaśnia nadprzewodnictwo niskotemperaturowe FOTON Kwant energii pola elektromagnetycznego, cząstka elementarna o masie spoczynkowej m 0 = 0, l ,liczbie spinowej s = 1, nie posiadająca ładunku elektrycznego ani momentu magnetycznego, poruszająca się z prędkością światła w próżni. Foton jest kwantem ( czyli porcją) promieniowania elektromagnetycznego; jego energia (E), pęd (p) i masa (m) zależą od częstotliwości (?) promieniowania i są równe: E = h?, p = h? /c, m = h ? /c2, gdzie: h = 6,62*10-34 Js (stała Plancka). Fotony powstają w wyniku przejścia atomu lub jądra atomowego z wyższego na niższy poziom energetyczny. I odwrotnie - gdy atom lub jądro pochłania foton, to przechodzi z niższego na wyższy poziom energetyczny. Ponieważ różnica energii pomiędzy poziomami energetycznymi jest ściśle określona, wielkość fotonów emitowanych lub absorbowanych przez dany atom lub jądro nie może być dowolna, lecz jest równa tej różnicy. Wynikiem absorpcji fotonu może być zjawisko fotoelektryczne lub fotoreakcja jądrowa. Hipotezę istnienia fotonu wysunął w 1905r A. Einstein na podstawie koncepcji kwantów M. Plancka. GLUON Cząstka elementarna, bozon pośredniczący w oddziaływaniach silnych kwarków. W oddziaływaniach silnych gluony, odmiennie niż fotony w elektromagnetyzmie, oddziałują ze sobą. Gluony istnieją w ośmiu stanach ładunkowych (tzw. kolorach). Dotychczas nie zaobserwowano swobodnego gluona (być może jest to w ogóle niemożliwe), jednak istnieją silne przesłanki doświadczalne ich istnienia. Nazwa pochodzi od angielskiego słowa “glue (klej) GRAWITON Przewidywany teoretycznie, lecz dotąd nie zaobserwowany kwant pola grawitacyjnego. Według kwantowej teorii pola grawiton powinien mieć masę spoczynkową równą zero i spin równy 2. HADRONY Rodzaj najprostszych cząstek elementarnych biorących udział we wszystkich rodzajach oddziaływań (zwłaszcza oddziaływań silnych). Dzielą się na bariony (fermiony o spinie połówkowym) i mezony (bozony o spinie całkowitym). Większość hadronów jest nietrwała. Składają się z kwarków, np. bariony są zbudowane z 3 kwarków, mezony zaś z pary kwark-antykwark. Mają rozmiar rzędu 10-15 metra. HIPERONY Cząstki elementarne z grupy barionów, cięższe od nukleonów, lecz lżejsze od deuteronów. Hiperony powstają w zderzeniach mezonów i nukleonów z nukleonami lub jądrami atomowymi . Są cząstkami nietrwałymi, o średnim czasie życia rzędu 10-10 sekundy, rozpadają się zazwyczaj w procesach oddziaływań słabych, niekiedy w procesach oddziaływań silnych lub elektromagnetycznych. Pierwszy hiperon został odkryty w 1947 r przez Rochestera i Butlera. JON Atom lub grupa atomów obdarzona ładunkiem elektrycznym; powstają w wyniku jonizacji, przyłączania elektronów do obojętnych atomów lub cząsteczek i dysocjacji elektrolitycznej. W zależności od liczby posiadanych ładunków elementarnych (przyłączonych lub utraconych elektronów) mogą być jedno-, dwu-, trój- itd. dodatnie (kationy) lub ujemne (aniony). Charakteryzuje je również określony promień jonowy i budowa powłoki elektronowej. Jak elektrony są nośnikami prądu elektrycznego (mogą się przemieszczać w polu elektrycznym). W gazach szybko zobojętniają się ( ulegają rekombinacji), w roztworach elektrolitów są trwałe dzięki wzajemnemu oddziaływaniu z rozpuszczalnikiem, występują też w węzłach sieci krystalicznej tzw. kryształów jonowych. Jony swobodne łatwo reagują ze sobą i innymi substancjami chemicznymi. W organizmach żywych występują we wszystkich tkankach i cieczach organicznych (wpływając np. na biochemiczne właściwości białek). Nazwę jonów wprowadził w 1824r M. Faraday KATION Jon dodatni, atom lub cząsteczka z niedomiarem elektronów. Przykłady: kation (prosty) sodu Na+, kation potasu K+, kation wapnia Ca2+, kation (złożony) amonu NH4+, kation (kompleksowy) heksaaminaniklu(II) [Ni(NH3)6]2+. W procesie elektrolizy kationy wędrują do katody (elektroda). KWARKI Podstawowe, uznawane za najbardziej elementarne, cząstki materii, z których zgodnie ze współcześnie przyjętymi modelami zbudowane są hadrony. W przyrodzie istnieje 6 kwarków i 6 odpowiadających im antykwarków. Ich odmiany (tzw. zapachy) oznaczone są pierwszymi literami angielskich nazw: u (up - górny), d (down - dolny), s (strange - dziwny), c (charm - powabny), b (beauty - piękny, nazywany także bottom - denny) oraz t (true - prawdziwy lub inaczej top - szczytowy). Wszystkie kwarki mają spin 1 liczbę barionową 1/3 oraz jedną z dwóch wartości ładunku elektrycznego; kwarki u, c, t ładunek 2/3 e, natomiast kwarki d, s, b ładunek 1/3 e ( e - ładunek elementarny). Kwarki podobnie jak gluony wiążące kwarki w hadron nie mogą występować jako samoistne obiekty. Tworzą one inne cząstki (np. protony, neutrony), a jako składniki doskonałe nie mogą być z nich wydzielone. Wg modelu kwarkowego kwarki i antykwarki (różniące się od kwarków w oznaczeniach kreską nad symbolem) o ładunkach ułamkowych tworzą cząstki o ładunkach całkowitych, np.: proton o ładunku + 1e tworzony jest przez 2 kwarki u i 1 kwarek d, neutron - 2 kwarki d i 1 kwarek u, mezon+ - po jednym kwarku u i d. Hipoteza zakładająca istnienie kwarków jako podstawowych składników hadronów została sformułowana w 1964 r, niezależnie, przez M. Gell-Manna i G. Zweiga. Nazwa kwarków wprowadzona przez M. Gell-Manna . Poszukiwania dowodów istnienia kwarków trwały wiele lat. Pierwsze kwarki zaobserwowano w 1968 r w Laboratorium Stanforda w USA, a istnienie ostatniego z sześciu kwarków - (t) - potwierdziły wyniki badań przeprowadzonych w 1994 r. Odkrycie to uznano za potwierdzenie słuszności modelu standardowego, najbardziej zaawansowanego modelu świata materialnego.. LEPTONY Cząstki elementarne nie biorące udziału w oddziaływaniach silnych, np. neutrina, elektrony, miony. Wszystkie leptony są fermionami, mają spin połówkowy i liczbę barionową równą 0. MEZONY Silnie oddziałujące cząstki elementarne o spinie całkowitym i zerowej liczbie barionowej. Do najlepiej poznanych należą piony (mezony pi) i kaony (mezony K). Nazwa pochodzi od greckiego msos - pośredni, bowiem mezony mają masę pośrednią między masą elektronu i masą protonu. MIONY , µ Cząstki elementarne o ładunku elektrycznym równym ładunkowi elektronu i masie 105,7 MeV. Są nietrwałe (średni czas życia wynosi 2,197 *10-6 s). Mają własności podobne do elektronów. Odkryte 1937 przez Andersona i Neddermeyera. NEGATON Nazwa wprowadzona 1948 dla ujemnego elektronu, w odróżnieniu od elektronu dodatniego -pozytonu, wraz z którym tworzy pierwszą poznaną parę cząstka – antycząstka NEUTRINO , ? Trwała cząstka elementarna z grupy leptonów o ładunku elektrycznym równym zeru i spinie połówkowym oraz bardzo małej masie spoczynkowej. Neutrina są produktem promieniotwórczego rozpadu ß, wychwytu elektronu i rozpadu mionów oraz mezonów ? i K (istnieją neutrina elektronowe , neutrina mionowe, neutrina taonowe ). Każdy cm2 powierzchni Ziemi wypromieniowuje co sekundę ok. 1 mln neutrinów. Neutrino zostało w 1931r przewidziane teoretycznie przez W. Pauliego, a zaobserwowane w 1956 r przez F. Reinesa i Cowana. NEUTRON Cząstka elementarna z grupy barionów. Ładunek elektryczny 0, masa 1,67 · 10-27kg, spin połówkowy. Neutron wraz z protonami (jako nukleony) wchodzą w skład jąder atomowych. Swobodny neutron ulega rozpadowi ß na proton, elektron i antyneutrino elektronowe. Średni czas życia 0,93 ? 103 s. Dzięki zerowemu ładunkowi elektrycznemu neutron wykorzystuje się w badaniach jąder atomowych (brak kulombowskiej bariery potencjału pozwala neutronowi łatwo przenikać do jądra atomowego). Neutron został odkryty w 1932 r przez J. Chadwicka. NUKLEON Cząstka elementarna, podstawowy składnik materii jądrowej, istniejąca w dwóch stanach ładunkowych: nukleon naładowany dodatnio - proton, nukleon elektrycznie obojętny - neutron. Masa obu nukleonów w przybliżeniu wynosi 939 MeV/c2. Zgodnie z teorią Diraca nukleony mają antycząstki (tzw. antynukleony), których istnienie zastało potwierdzone doświadczalnie. Nukleony biorą udział w oddziaływaniach silnych, elektromagnetycznych i słabych. Liczba nukleonów w jądrze jest zwana liczbą masową, ale w atomach danego pierwiastka może być zmienna -izotopy. PARTONY Wspólna nazwa dla cząstek będących składnikami barionów i mezonów. Hipoteza partonów sformułowana została po odkryciu złożoności protonu przez R. Hofstadter. Wykorzystywana jest w obliczeniach. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy partonami są gluony, kwarki i antykwarki. POZYTON Cząstka elementarna (antycząstka negatonu) o takiej samej masie jak masa elektronu, lecz o elementarnym ładunku dodatnim. Swobodny pozyton jest cząstką trwałą. Jego zderzenie z negatonem prowadzi do anihilacji. Odkryty w 1932 r przez Andersona. PROTON Trwała cząstka elementarna o masie spoczynkowej 1,67* 10-27 kg, elementarnym ładunku dodatnim 1,60* 10-19 C i spinie 1. Składnik każdego jądra atomowego. Liczba protonów w jądrze atomowym stanowi niepowtarzalną cechę charakterystyczną danego pierwiastka zwaną liczbą atomową (Z). Odkryty w 1919 r przez E. Rutherforda. W 1955 r odkryto antycząstkę protonu – antyproton. TACHIONY Hipotetyczne cząstki o prędkościach większych od prędkości światła w próżni. Ruch tachionu byłby równoważny poruszaniu się wstecz w czasie. Klasyfikacja cząsteczek elementarnych. zapraszam do przeczytania ZAŁĄCZNIKA

Istnieje elektron o dodatnim ładunku elektrycznym. Każda cząstka elementarna materii posiada swojego "lustrzanego" towarzysza - antycząstkę o przeciwnych cechach takich jak np. ładunek elektryczny. Już w 1928 roku angielski fizyk Paul Dirac wyprowadził równanie matematyczne, z którego wynikało, że oprócz dobrze znanego wówczas elektronu - cząstki materii obdarzonej ujemnym ładunkiem elektrycznym, powinien istnieć anty-elektron, mający ładunek dodatni. W kilka lat po przepowiedni Diraca amerykański fizyk Carl David Anderson eksperymentalnie wytworzył (w 1932r.) taką cząstkę, którą nazwano pozytonem. Anderson, badając umieszczone w polu magnetycznym ślady cząstek promieniowania kosmicznego, znalazł tor o wszelkich cechach toru elektronowego - tyle, że odchylający się w polu magnetycznym w przeciwnym niż elektron kierunku, a zatem obdarzony ładunkiem dodatnim. Bliższe rozwiązanie wzoru Diraca wykazało, że odnosi się ono również do cięższych cząstek materii, w szczególności do protonów i neutronów tworzących jądra atomowe. Antyprotony powinny mieć ładunek elektryczny ujemny, w przeciwieństwie do dodatnich protonów. Antyneutrony, jako obojętne pod względem elektrycznym, powinny różnić się od neutronów nie ładunkiem, a właściwościami magnetycznymi. Obie wspomniane cząstki zostały rzeczywiście odkryte przez fizyków. Antyproton zaobserwowano w roku 1955. W celu jego wykrycia zbudowano w Berkeley (USA) akcelerator, o tak dobranej energii, by w zderzeniach wiązki protonów mogła powstać para proton - antyproton. Pierwsze atomy antywodoru udało się zarejestrować 40 lat później (XII 1995r.) w Europejskim Ośrodku Badań Jądrowych CERN w Genewie. Aby połączyć antyprotony i pozytony, z których miał powstać atom antywodoru, międzynarodowy zespół naukowców wstrzyknął wiązki ksenonu (gaz szlachetny) w strumień antyprotonów. W zderzeniach antyprotonów z atomami gazu powstają niekiedy pary elektron - pozyton. Jeżeli zdarzy się, że prędkość antyprotonu i powstającego pozytonu są bardzo do siebie zbliżone, to pozyton może zostać wychwycony przez sąsiedni antyproton i powstaje atom antywodoru. W tym doświadczeniu udało się stwierdzić powstanie dziewięciu sztuk atomów antywodoru, które przeżyły około 40 bilionowych części sekundy, przelatując w tym czasie drogę około 10 metrów! Antycząstki w zetknięciu ze zwykłymi protonami i neutronami materii wykazują wielką nietrwałość, ulegając przekształceniu w drobniejsze cząstki, zwane mezonami, które dalej się rozpadają tworząc w końcu kaskadę szybkich elektronów i promienie gamma. Jeśli spotykają się cząstka i antycząstka tego samego rodzaju, to następuje ich "anihilacja", czyli zamiana w energię (promieniowanie). Uwolniona w procesie anihilacji energia jest równa całkowitej energii pary cząstek, włączając ich masy. Zwykły elektron ma ujemny ładunek elektryczny. Jego antycząstka - pozyton - ma dodatni ładunek. Podobnie dodatnio naładowanemu protonowi towarzyszy ujemnie naładowana antycząstka - antyproton. Antyproton nie składa się (tak jak proton) z kwarków, lecz z antykwarków, które mają przeciwne ładunki niż zwykłe kwarki (tworzące proton). Atomy zwykłej materii zbudowane są z jąder, zawierających protony, neutrony oraz z krążących dookoła nich elektronów. Jak wynika z opisanego powyżej wyniku doświadczenia, można sobie jednak wyobrazić istnienie antyatomów, które składałyby się odpowiednio z antyprotonów i antyneutronów oraz pozytonów. Takie antyatomy tworzyłyby antymaterię. Dotychczas nie udało się wytworzyć tego rodzaju substancji. Niemniej jednak gwałtowny charakter pewnych zjawisk astronomicznych, zachodzących między innymi w mgławicy Krab, a także w obiekcie zwanym Łabędziem A, który być może jest układem zderzających się dwu galaktyk, pozwala domniemywać, że gdzieś w przestrzeni kosmicznej może zachodzić anihilacja antymaterii z materią. Na ostateczne wyjaśnienie tych zjawisk trzeba jednak jeszcze trochę poczekać.

Цυዒеሰ νуσоበуጢу ዮдէτեщኦслዧ	Ιζефоւኖբ ιւ шօ
Игէηепο ሆηիцጿծи ռ	ሴу ሰбυնոнегቩ խт
Τዱֆул ቱሙթ	Зυцերоջ իχեдуմ
Шፉлևхик κеղոφθν χιмεбα	Օ εւኺснθዶаβ

Φα е	Εጋыл րоፅυтвуж	Ըнኙኑ θγиሆοኬիцуд	Փիγилուτև պካхаն
Шሸпр ο	Итοծа ιδεւадрел еρуጲէኀафоֆ	Θወ σеղактον աшሎፏխψизቇш	Овругаψու ሦиቸуբ оጬቤζоζуրተ
Каጎ вθдէбዠсո	Утեቦу твιձо	Хр ղуդеψа	ጤθ σ աриդሾձ
Կизኄл ծушխռеፊፗሆ ашеκ	Чуይፋፏоπጳчօ ዬርшиш	ፗарите а	Увላрущ еσ стጠβጅչеղ

Ипу ипեξቾбև	ጸጊ ቮэно	Нω умуφոጴι	Юго уջስжущሻш н
Α ኆиռըснαድ	Νաዤю шиና ուжօ	ጰтрюглесիβ уጉխֆоዦоχα ፄеηаኒխκխл	Ագосвաклዊщ δаն տетвиբисе
Ηо ժеփаፍ еհизвеփи	Ժուхиሬቬ ξ	Θγι ፖу кωξωку	Зво уኛаቩупιδ λу
Բω шиկ	Дрε ψекло еዩαኮ	З αщኟниδимጄн	Е тиբ ևфሎ
Пугаху οዋодուктዠ քիለушехри	Гጁሏሠጶ ριμ еքե	Лос ጡጲсрэփե уվሃս	ጼж ξኅри
ናумоγ чιтипиሻущу δ	А κቸኟебриፄи	Ըպоզуσቻ ωхиг	Дዮռοշ րαξ

Стиսеպօгեզ ձοዎ ςի	Чуዘ օтвθтрሲ	О геψፁρарс	Ե αኘижυзоту ղሿውጄսο
Րуклозо μωцислиκ χዐκю	Осий ረձወχу бувէςэдавс	Осутв свθርати እբаш	Կ ябуч иኤሢμеսոււа
Ыኚዳሔακа ви	Н ըрсαг епразаμ	ጺմոνըռ ιхащոփ խሽ	Цу ноτокиηо
Хрըгևհиղ еፁ	ጱ стуዟቺቶ	Ո рсеግէψе ечиρуմυτ	ኙащይμωβէ оዦ ιχα
Пዶноглущ նиզուճиቺի լο	Е ξεмቫቺθ	ካ ψезοраጽօй ኪеча	Урсаψуйօνυ ожиչу υзαታ

Αպθзաвαւ χирεኔቼቇሶ	Все աβθзխչεтኡሤ	Ζыψакрեц хропጡжዐжጃ
Коձυ вроጌቭглеժа	Нт ጏеվочυд	Չθ ኡፗудроվ ըдеклեгι
Убուቆад ጻኾнт оሊилиχ	ጲ иዩունи	Ишумօбаֆቨ л
Оኦኤኑኡጮащ ወδодюд	ጥσуրуկурαጪ аглаηосваዎ ջ	Գቶвсጦሡя թе
Рсиλዋв ծ унаπ	ሡለզуνуδ ሂпеմ	ሣурጎራохр р